In 2010 wees de Hoge Raad het Hangmat-arrest. Deze zaak ging over een vrouw die een dwarslaesie opliep toen zij werd bedolven onder een gemetselde pilaar in haar eigen tuin. De vrouw had in haar eigen tuin een hangmat opgehangen aan deze pilaar. De pilaar brak af en kwam bovenop de vrouw terecht met ernstig letsel tot gevolg.

De vrouw sprak haar echtgenoot aan als mede-eigenaar van de gebrekkige pilaar. De pilaar is een opstal en de bezitter van een gebrekkige opstal is op grond van artikel 6:174 BW aansprakelijk voor de schade die door een gebrekkige opstal wordt veroorzaakt. De vrouw en haar echtgenoot (die in gemeenschap van goederen waren gehuwd) waren samen bezitter van de pilaar. De vrouw kon als mede-bezitter zelf in zekere zin ook medeverantwoordelijk worden geacht voor de gebrekkige opstal.

Het echtpaar had een opstalverzekering en de vraag was of deze verzekering ook de schade van de mede-bezitter (namelijk de vrouw) moest vergoeden.

De Hoge Raad overwoog uiteindelijk in 2010 dat de man voor 50% (zijn aandeel in de pilaar) aansprakelijk was voor de schade van de vrouw.

Een baanbrekend arrest. Een arrest dat uitnodigde om te bezien of ook bij andere kwalitatieve aansprakelijkheden een bezitter aansprakelijk kon zijn voor schade toegebracht aan een mede-bezitter. En zo belanden we in 2016. Bij het arrest van de Hoge Raad van 29 januari 2016.

In deze zaak ging het om een paard. Het paard Imagine. Man en vrouw hebben samen een manege. De vrouw krijgt tijdens het geven van een paardrijles een ongeluk. Imagine schrikt en slaat op hol, daarbij loopt het paard de vrouw omver. De vrouw scheurt haar dijspier en breekt haar heup.

De vrouw laat de aansprakelijkheidsverzekeraar van de manege (AVB) weten dat zij haar echtgenoot als mede-eigenaar van Imagine op grond van artikel 6:179 BW aansprakelijk houdt voor het door haar opgelopen letsel. Artikel 6:179 BW ziet op kwalitatieve aansprakelijkheid van de bezitter van een dier. We hebben hierover al eerder een artikel geschreven.

De vraag is of de hangmatjurisprudentie ook voor artikel 6:179 BW opgaat. Bij het beantwoorden van de prejudiciële vragen die de rechtbank daarover stelt antwoordt de Hoge Raad ontkennend. De uitleg van artikel 6:174 BW (aansprakelijkheid voor gebrekkige opstallen) is anders dan de uitleg van artikel 6:179 BW (aansprakelijkheid voor een dier).

Daarbij is onder meer van belang dat:

1. De achtergrond van beide wetsartikelen verschilt. Artikel 6:174 BW is met name gericht op een risicoverdeling ter bescherming van een slachtoffer, terwijl artikel 6:179 BW rekening houdt met het feit dat de bezitter van een dier door het houden van dat dier een risico tegenover anderen in het leven roept. De medeverantwoordelijkheid van de medebezitter speelt dus bij 6:179 BW een veel sterkere rol dan bij 6:174 BW.
2. Een dier kan als levend wezen (in tegenstelling tot een opstal) met zijn eigen onberekenbare energie schade toebrengen. Dat is voor de mede-bezitter van dat dier ook kenbaar. De mede-bezitter had zich hiervan bewust moeten zijn.
3. Een mede-bezitter van een opstal zal zich niet snel verzekeren tegen het risico van eigen schade ten gevolge van de gebrekkigheid van die opstal, waarbij dat bij de mede-bezitter van een dier anders is. Een mede-bezitter van een dier weet dat een dier onvoorspelbaar kan zijn en zal daarom eerder een verzekering afsluiten die ook de schade dekt die de mede-bezitter zelf lijdt.
4. Schade veroorzaakt door dieren zal vaker voorkomen en kan leiden tot een toename van claims die moeilijk te beoordelen zijn

Conclusie

De Hoge Raad acht het dus niet redelijk of maatschappelijk wenselijk dat artikel 6:179 BW ook aansprakelijkheid vestigt jegens personen die de hoedanigheid hebben van mede-bezitter van een dier. Er is minder aanleiding om een mede-bezitter van een dier te beschermen dan dat er aanleiding is om een mede-bezitter van een opstal te beschermen.

Contact

Hebt u vragen over dit onderwerp? Neem dan vooral contact met ons op. Wij helpen u graag. U kunt ons bereiken op telefoonnummer 073-6900888. Daarnaast kunt u ons een facebookbericht sturen of een e-mail naar info@jba.nl