Afgelopen dinsdag heeft de Rechtbank Zeeland-West-Brabant beschikking gewezen in een door ons kantoor gevoerde deelgeschilprocedure omtrent zogenoemde biggenruggen, ook wel varkensruggen genoemd. Dit zijn betonnen obstakels die worden gebruikt op bijvoorbeeld parkeerplaatsen en wegafscheidingen om een fysieke barrière te kunnen creëren voor voornamelijk auto’s. Regelmatig vallen voetgangers en fietsers ten prooi aan deze biggenruggen, vaak met fors letsel tot gevolg. Levensgevaarlijk zou je denken, maar zelden oordeelt een rechter dat er ook daadwerkelijk sprake is van een gebrekkige opstal of gevaarzettende situatie. In deze deelgeschilprocedure komt de rechtbank echter tot een andere conclusie.

De kwestie

In de nacht van 12 op 13 januari 2019 fietst cliënte met haar partner door Tilburg. Het is donker en het regent. Als cliënte op een kruispunt linksaf wil slaan en ziet dat er geen overig verkeer is, kiest zij er dan ook voor om het kruispunt schuin over te steken. Wanneer zij vanaf de weg het fietspad op wil rijden, komt ze hard ten val doordat ze ergens tegenaan rijdt. Pas ná de val ziet cliënte dat het fietspad van de rijbaan is gescheiden door middel van biggenruggen en zij daartegenaan is gefietst. De biggenruggen hebben namelijk dezelfde kleur als het asfalt en zijn daardoor niet of nauwelijks zichtbaar. De volgende dag gaat cliënte naar de spoedeisende hulp, waar onder andere diverse fracturen worden geconstateerd en een operatie noodzakelijk blijkt.

Doordat de biggenruggen niet goed zichtbaar zijn, besluit cliënte om de gemeente Tilburg aansprakelijk te stellen. De verzekeraar van de gemeente wil echter geen kant op, waardoor een procedure onafwendbaar is. Tijdens de procedure staat de vraag centraal of de gemeente Tilburg als wegbeheerder onrechtmatig jegens cliënte heeft gehandeld vanwege een gebrekkige opstal, dan wel door gevaarzettende situatie in het leven te roepen.

Deelgeschilprocedure

Hoewel voorafgaand aan de procedure de toedracht niet wordt betwist, is dat in de procedure wel het geval. Cliënte overlegt daarom een verklaring van haar partner waaruit de toedracht blijkt en ook uit het verslag van de spoedeisende hulp volgt dat cliënte heeft aangegeven dat zij door toedoen van de biggenruggen ten val is gekomen. De rechtbank is van mening dat de toedracht daarmee genoegzaam is aangetoond.

Voor wat betreft de gebrekkige dan wel gevaarzettende situatie verweert de gemeente zich door te stellen dat de biggenruggen tussen een dubbele doorgetrokken streep liggen en dit een waarschuwing zou inhouden voor obstakels. Ook de zwart/witte zuil aan het begin van het fietspad zou volgens de gemeente een waarschuwing voor obstakels behelzen. Daarnaast zou het in een andere kleur schilderen van de biggenruggen geen effect hebben. De rechtbank gaat echter niet mee in de verweren van de gemeente.

Naar het oordeel van de rechtbank volgt namelijk uit de overgelegde foto’s en video-opname dat de biggenruggen niet goed, althans onvoldoende, zichtbaar zijn. Dat geldt eens te meer in het donker en bij regenachtige omstandigheden. Ook draagt de belijning niet bij aan de zichtbaarheid van de biggenruggen. De zwart/witte zuil aan het begin van het fietspad is daarnaast volgens de rechtbank onvoldoende om voor obstakels achter de zuil te waarschuwen. Deze zuilen worden namelijk in verschillende verkeerssituaties toegepast en gesteld noch is gebleken dat deze zuilen de specifieke functie hebben om te waarschuwen voor obstakels achter de zuil. De gemeente had volgens de rechtbank gemakkelijk maatregelen kunnen treffen om de biggenruggen meer zichtbaarheid te geven, bijvoorbeeld door ze een andere kleur te geven of reflectoren aan te brengen. Ook had de gemeente waarschuwingsborden kunnen plaatsen. Temeer daar de gemeente rekening had moeten houden met weggebruikers die schuin oversteken. De rechtbank komt dan ook tot de conclusie dat er sprake is van een gebrekkige opstal, waardoor de gemeente aansprakelijk is voor de schade van cliënte. Wel wordt er 1/3 eigen schuld in acht genomen vanwege het schuin oversteken en het daardoor niet (direct) gebruik maken van het verplichte fietspad.

Conclusie

Hoewel in onze ogen terecht, zijn wij uiteraard blij dat rechtbank onze visie op de zaak onderschrijft. We hopen met deze uitspraak te kunnen bijdragen aan andere geschillen tussen slachtoffers van biggenruggen en de gemeente.

Contact

Dit blog is geschreven door Paulien Gossens. Heeft u vragen over dit onderwerp? Schroom dan vooral niet om contact met ons op te nemen. U kunt ons bereiken op telefoonnummer 073-6900888, of stuur ons een facebookbericht of een e-mail naar info@jba.nl.