Op 17 januari 2024 oordeelde de Rechtbank Oost-Brabant over het aansprakelijkheidsvraagstuk in een zaak waarin een verkeersongeval plaatsvond tussen een rechtsaf slaande auto en een op het fietspad rechtdoor rijdende motorscooter. De motorscooterbestuurder heeft hierdoor ernstig letsel opgelopen. U kunt hier de uitspraak teruglezen.

Wat is er gebeurd?

Op 28 februari 2021 heeft de gedaagde in deze zaak ernstig blijvend letsel opgelopen bij een verkeersongeval. Hij reed op dat moment op een motorscooter. De WAM-verzekeraar van het betrokken voertuig betreft Allianz. Allianz heeft de rechtbank om een oordeel gevraagd over het percentage waarvoor zij aansprakelijk is voor de schade van de gedaagde.

De gedaagde was ten tijde van het ongeval 17 jaar oud en reed op een fietspad, waarbij hij werd aangereden door een auto die rechtsaf sloeg. De automobilist had voorrang moeten verlenen aan het verkeer dat rechtdoor reed. De automobilist heeft naar eigen zeggen de scooterbestuurder echter niet opgemerkt, terwijl hij wel meent te hebben gekeken.

Na het ongeval is onderzoek gedaan naar de gereden snelheid van beide betrokken bestuurders. De maximum snelheid ter plaatse betrof 30 kilometer per uur. Uit het politierapport komt naar voren dat de automobilist de wettelijk toegestane maximum snelheid naar alle waarschijnlijkheid niet heeft overtreden, terwijl de motorscooterbestuurder de maximum geldende snelheid waarschijnlijk ruimschoots heeft overschreden.

De scooterbestuurder had ten tijde van het ongeval geen motor- of autorijbewijs. Ook droeg hij geen helm ten tijde van het ongeval. De motorscooter was verder afkomstig uit Duitsland, had geen kentekenplaat en er was tevens geen Nederlands kenteken voor afgegeven. De motorscooterbestuurder heeft door het ongeval een groot aantal fracturen en ernstig hersenletsel opgelopen. Hij is levenslang volledig zorgafhankelijk en rolstoel gebonden.

Het geschil

Allianz vordert bij de rechtbank een verklaring voor recht dat de gedaagde 75%, althans 60% van zijn schade als gevolg van het ongeval van 28 februari 2011 zelf dient te dragen. Volgens Allianz heeft het verkeersgedrag van de motorscooterbestuurder zelf in aanzienlijke mate bijgedragen aan het ontstaan van het ongeval en de gevolgen daarvan omdat allereerst de toegestane snelheid ter plaatse door hem ernstig werd overschreden, hij zonder geldig rijbewijs reed, hij geen veiligheidshelm droeg, hij met een motorscooter op het fietspad reed in plaats van op de rijbaan, hij op een opgevoerde motorscooter reed die niet was toegelaten op de openbare weg en hij niet in staat was zijn motorscooter tot stilstand te brengen binnen de afstand waarover hij de weg kon overzien.

Allianz stelt zich derhalve op het standpunt dat de fouten van de gedaagde zelf ook hebben bijgedragen aan de ernst van het letsel en de omvang van de schade. Volgens Allianz valt de autobestuurder in feite geen enkel verwijt te maken van de door hem gemaakte voorrangsfout, terwijl de motorscooterbestuurder verschillende ernstige verwijten kan worden gemaakt.

De gedaagde stelt zich op het standpunt dat de schade volledig door Allianz dient te worden voldaan omdat vaststaat dat de autobestuurder een voorrangsfout heeft gemaakt, waarvoor hij ook strafrechtelijk veroordeeld is en dat de autobestuurder beter had moeten kijken voordat hij afdraaide naar rechts omdat hij de motorscooter dan had kunnen waarnemen. Verder voert de gedaagde onder andere aan dat de auto geblindeerde achterramen had waardoor de autobestuurder minder zicht had naar rechts, dat de autobestuurder het geluid had moeten horen wat de motorscooter produceerde en dat niet vaststaat dat gedaagde met zijn motorscooter te hard zou hebben gereden omdat niet door technisch onderzoek is vastgesteld met welke snelheid is gereden en dat getuigenverklaringen subjectief zijn.

Hoe oordeelt de rechtbank?

 De rechtbank overweegt dat de autobestuurder geen voorrang heeft verleend aan de gedaagde. De automobilist is hiervoor ook onherroepelijk strafrechtelijk veroordeeld en met dat vonnis staat vast dat door de bestuurder een verkeersfout is gemaakt. Wegens deze voorrangsfout is Allianz aansprakelijk voor het ongeval en gehouden tot betaling van een schadevergoeding aan de motorscooterbestuurder. Vervolgens is de vraag welk percentage van de schade door Allianz vergoed dient te worden.

Allianz heeft een beroep gedaan op eigen schuld als bedoeld in artikel 6:101 BW aan de zijde van de gedaagde omdat zijn gevaarzettende gedrag volgens Allianz heeft bijgedragen aan dat het ongeval is ontstaan en tot ernstig letsel heeft geleid. De regeling van artikel 6:101 BW houdt in dat wanneer de schade die de gedaagde lijdt mede een gevolg is van een omstandigheid die aan hemzelf kan worden toegerekend, de vergoedingsplicht van Allianz wordt verminderd, door de schade over gedaagde en Allianz te verdelen naar de mate waarin de aan ieder van hen toe te rekenen omstandigheden tot het ontstaan van de schade hebben bijgedragen. Dit wordt de causaliteitsverdeling genoemd.

De rechtbank zet uiteen dat zij redenen ziet om aan te nemen dat de schade van de motorscooterbestuurder voor 70% het gevolg is van omstandigheden die aan hemzelf zijn toe te rekenen. De rechtbank volgt in haar standpunt een aantal argumenten die Allianz heeft aangedragen.

Zo oordeelt de rechtbank dat de gedaagde op de rijbaan had moeten rijden in plaats van op het fietspad, dat vaststaat dat de gedaagde met een ruimschoots hogere snelheid reed dan de ter plaatse toegestane maximumsnelheid van 30 kilometer per uur, dat de motorscooterbestuurder niet beschikte over een rijbewijs dat nodig was om op de motorscooter te mogen rijden en dat de gedaagde in strijd handelde met de geldende regels door geen helm te dragen ten tijde van het ongeval.

Volgens de rechtbank had de autobestuurder geen rekening hoeven te houden met de forse snelheidsovertreding door een motorscooter op het fietspad en leidde de hoge snelheid van de motorscooter ertoe dat de motorscooterbestuurder niet tijdig kon remmen om een aanrijding te voorkomen. Deze omstandigheden hebben volgens de rechtbank er in belangrijke mate aan bijgedragen dat het ongeval heeft plaatsgevonden en dat de gedaagde daarbij zulk ernstig letsel heeft opgelopen.

De rechtbank benoemt vervolgens nogmaals dat ook de autobestuurder het ontstaan van het ongeval kan worden toegerekend aangezien hij ten onrechte geen voorrang heeft verleend aan de motorscooterbestuurder. Verder is gebleken uit onderzoek dat de autobestuurder de motorscooter wel had moeten kunnen zien als hij over zijn rechterschouder zou hebben gekeken alvorens rechts af te slaan. Dat de autobestuurder kennelijk niet goed heeft gekeken, kan hem worden toegerekend volgens de rechtbank.

De rechtbank komt tot het oordeel dat uit de causale verdeling volgt dat 70% van de schade aan de scooterbestuurder kan worden toegerekend en 30% aan de autobestuurder.

Billijkheidscorrectie

Vervolgens past de rechtbank nog wel een billijkheidscorrectie toe. De rechter kan bepalen dat een andere verdeling van de schade moet plaatsvinden dan op basis van causaliteit, omdat de billijkheid een andere verdeling eist, vanwege de uiteenlopende ernst van de gemaakte fouten of vanwege andere omstandigheden van het geval. De rechtbank ziet reden voor een dergelijke correctie in het voordeel van de motorscooterbestuurder. Die redenen zijn gelegen in de ernstige gevolgen die het ongeval voor de gedaagde heeft gehad en in de toekomst zal hebben en tevens dat de gedaagde pas 17 jaar oud was ten tijde van het ongeval. Om deze redenen past de rechter nog een billijkheidscorrectie toe van 10%.

Conclusie

Uiteindelijk verklaart de rechter voor recht dat de motorscooterbestuurder 60% van zijn schade als gevolg van het ongeval van 28 februari 2011 zelf dient te dragen.

Heeft u vragen over dit onderwerp?

Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen. Dat kan via het telefoonnummer boven in beeld of door een e-mailbericht te sturen naar info@jba.nl.