In Nederland worden jaarlijks talloze sportevenementen georganiseerd. Eén daarvan is de ‘obstacle run’, een hardloopevenement waarbij de deelnemers onderweg verschillende obstakels tegenkomen. Vaak gaat de route door de natuur en kom je onderweg modder, water en hindernissen tegen. Hartstikke leuk. Maar wat nou als je tijdens zo’n evenement letsel oploopt? Kun je dan je schade verhalen? En zo ja, op wie?

Aansprakelijkheid van deelnemers jegens elkaar

Met enige regelmaat lopen deelnemers van een sportevenement letsel op door toedoen van de andere deelnemer. Dat er niet snel sprake is van een onrechtmatige gedraging aan de zijde van degene die het letsel heeft toegebracht, hebben we in een eerder artikel reeds besproken. Tussen deelnemers onderling geldt immers een verhoogde aansprakelijkheidsdrempel.

Volgens de Hoge Raad is er echter geen sprake van die verhoogde aansprakelijkheidsdrempel in de verhouding tussen de organisatie van een evenement en de deelnemer ervan.

Aansprakelijkheid van de organisatie

Maar in welke gevallen is de organisatie van een sportevenement aansprakelijk te houden voor de schade die een deelnemer oploopt? Helaas kunnen we daar geen zwart-wit antwoord op geven. Het uitgangspunt is in ieder geval dat de deelnemers van het evenement erop mogen rekenen dat de organisatie de ‘nodige’ veiligheidsmaatregelen treft ter voorkoming van schade. Wat is dan precies ‘nodig’? Dat hangt weer af van de omstandigheden van het geval. Zo mag je bijvoorbeeld meer veiligheidsmaatregelen verwachten van de organisatie van een risicovol evenement, zoals een obstacle run, dan van de organisatie van een sjoeltoernooi.

Hoe denkt de rechter hierover?

Dat niet al te snel aangenomen kan worden dat de organisatie van een sportevenement aansprakelijk is voor de schade die een deelnemer oploopt, blijkt uit een uitspraak van de rechtbank Amsterdam.

Het betrof hier een 11-jarige jongen die letsel opliep op een stormbaan. De vraag was of de organisatie onrechtmatig had gehandeld jegens het slachtoffer. Aan de hand van de Kelderluik-criteria (door de Hoge Raad ontwikkelde criteria ter beoordeling van de onrechtmatigheid) kwam de rechtbank tot de conclusie dat de organisator niet onrechtmatig had gehandeld. Er werd geoordeeld dat de kans op een val aanzienlijk is, nu dat inherent is aan een stormbaan en sommige jeugdige deelnemers niet de vereiste oplettendheid en voorzichtigheid zullen betrachten. De kans dat daaruit ongevallen ontstaan en de kans dat die ongevallen ernstige gevolgen zullen hebben is echter klein. Een deelnemer die valt, landt namelijk zacht op een luchtkussen. De gevolgen van de val waren niet voorzienbaar en er hoefden geen verdere voorzorgsmaatregelen getroffen te worden.

De rechtbank Utrecht oordeelde echter dat de organisator van een motorcrosswedstrijd wel degelijk aansprakelijk was voor het letsel dat een deelnemer had opgelopen tijdens de verkenningsronde van het circuit. Ook in deze zaak werden de Kelderluik-criteria toegepast en overwoog de rechtbank dat er sprake was van een schending van de veiligheidsnormen. “Motorcross mag dan een risicovolle sport zijn, maar dat betekent niet dat deelnemers alle ongevallen op de koop toe moeten nemen. Juist bij risicovolle sporten mag worden verwacht dat alle mogelijke voorzorgsmaatregelen om ongelukken te voorkomen, worden getroffen.”

Eigen schuld?

In de wet is een bepaling opgenomen (artikel 6:101 BW) waarin staat dat wanneer de schade mede een gevolg is van een omstandigheid die aan de benadeelde kan worden toegerekend, de vergoedingsplicht kan worden verminderd. Als er dus sprake is van eigen schuld aan de zijde van een deelnemer, dan kan het zijn dat de organisatie niet de volledige schade hoeft te betalen.

Rechters lijken echter terughoudend om te gaan met het leerstuk van eigen schuld. Zo oordeelde de rechtbank Dordrecht bijvoorbeeld dat aan een deelnemer van een paintballspel niet toegerekend kon worden dat zij letsel had opgelopen aan haar gezicht, omdat zij haar gezichtsmasker had afgezet. Zij had namelijk het masker afgezet nadat het spel was afgelopen. Bovendien bevond zij zich in een ‘vrije zone’ waarvan was gezegd dat het masker in deze zone mocht worden afgezet. De deelneemster behoefde er dus niet op bedacht te zijn dat er alsnog een verfkogel haar kant op zou komen.

Exoneratiebeding

Het komt nogal eens voor dat de organisatie van een sportevenement de deelnemer een overeenkomst laat tekenen, waarin wordt bepaald dat de organisatie niet aansprakelijk is voor ongevallen. Een dergelijke bepaling heet een ‘exoneratiebeding’. Maar is dat eigenlijk wel toelaatbaar?

In principe is er tussen contractspartijen voldoende vrijheid om de inhoud van de overeenkomst te bepalen. Een dergelijk beding kan echter onredelijk bezwarend zijn, dan wel onaanvaardbaar zijn naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid. Uiteindelijk hangt het allemaal weer af van de omstandigheden van het geval.

Conclusie

Uit het bovenstaande blijkt dat er helaas geen zwart-wit antwoord te geven is op de vraag wanneer de organisatie van een sportevenement aansprakelijk te houden is voor schade die een deelnemer oploopt. Het hangt namelijk af van de omstandigheden van het geval.

Gelukkig zijn de advocaten van Jeroen Bosch Advocaten gespecialiseerd in dergelijke aansprakelijkheidsvraagstukken. Wij helpen u daarom graag als u door een ongeval letsel hebt opgelopen.

Contact

Als u vragen heeft, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen. U kunt ons bereiken op telefoonnummer 073-6900888. Ook kunt u ons een facebookbericht sturen of een e-mail naar of info@jba.nl.