KIFID: Rechtsbijstandverzekeraar dient kosten advocaat alsnog te vergoeden
Op 5 januari 2023 heeft Kifid een bindend advies gegeven in een kwestie waarin door de uitvoerder van de rechtbijstandverzekering (hierna: de rechtsbijstandverzekeraar) de dekking voor rechtsbijstand is afgewezen met betrekking tot een arbeidsgeschil. Vanwege deze afwijzing heeft de consument een advocaat in de arm genomen. De consument stelt zich op het standpunt dat de dekking ten onrechte is afgewezen en dat de kosten die zij heeft gemaakt voor de advocaat vergoed dienen te worden door de rechtsbijstandverzekeraar. De beslissing lees je hier.
Het geschil
Op 30 september 2019 heeft de consument bij Klaverblad een rechtsbijstandverzekering afgesloten met een module waarop arbeidsgeschillen zijn verzekerd. Nadat de consument op 25 november 2021 van haar werkgever te horen krijgt dat haar arbeidsovereenkomst zou worden beëindigd, heeft zij op 28 november 2021 contact opgenomen met haar rechtsbijstandverzekeraar en verzocht om haar rechtshulp te verlenen in het geschil met de werkgever.
De rechtsbijstandverzekeraar stelt zich op het standpunt dat het geschil niet onder de dekking van de polis valt, omdat het geschil vóór de ingangsdatum van de polis, dan wel tijdens de wachttijd, is ontstaan of te verwachten was. De rechtsbijstandverzekeraar motiveert dit standpunt aan de hand van een beoordelingsgesprek dat de consument op 14 januari 2020 had met haar werkgever over het jaar 2019. Volgens de rechtsbijstandverzekeraar volgt uit dit beoordelingsgesprek dat reeds in 2019 het ontslag door de werkgever was aangezegd. Voorts stelt de rechtsbijstandverzekeraar zich op het standpunt dat er geen dekking is voor het geschil, omdat de eerste gebeurtenis – een jarenlange discussie over het functioneren van de consument – in de zin van de voorwaarden heeft plaatsgevonden voor de ingangsdatum van de rechtsbijstandverzekering.
Omdat de dekking op de polis is afgewezen heeft de consument een advocaat ingeschakeld. Zij heeft haar advocaat € 3.690,50 betaald. Omdat haar werkgever € 1.815,00 heeft vergoed van deze kosten, resteert nog een bedrag van € 1.875,00 aan kosten die zij wil verhalen op de rechtsbijstandverzekeraar.
Oordeel Kifid
De polisvoorwaarden
Kifid onderzoekt in eerste instantie welke polisvoorwaarden precies van toepassing zijn op het onderhavige geschil. Uit die voorwaarden volgt dat een juridisch probleem niet is verzekerd als de gebeurtenis voor de ingangsdatum van de verzekering heeft plaatsgevonden of als de verzekerde voor de ingangsdatum kon verwachten dat deze gebeurtenis zou plaatsvinden. Een gebeurtenis is volgens de verzekeringsvoorwaarden een voorval waardoor voor de verzekerde een juridisch probleem ontstaat. Voorvallen die met elkaar verband houden, gelden als één gebeurtenis. Als datum voor de gebeurtenis wordt dan de datum van het eerste voorval aangehouden.
Het mag duidelijk zijn dat dergelijke polisvoorwaarden veel ruimte laten voor interpretatie. Want wanneer kun je iets verwachten? En wat is precies ‘een voorval’ waardoor een juridisch probleem ontstaat? En welke voorvallen houden met elkaar verband?
Dekking
Kifid oordeelt dat de consument bij het sluiten van de rechtsbijstandverzekering niet kon verwachten dat zij een geschil met haar werkgever zou krijgen over het beëindigen van de arbeidsovereenkomst. Hoewel de consument telefonisch zelf had gesteld dat haar werkgever in 2019 het ontslag al had aangezegd, kreeg zij nog een kans/jaar om te verbeteren. Na het beoordelingsgesprek op 14 januari 2020 kreeg zij bovendien deels een andere rol in het bedrijf. Uit het beoordelingsgesprek kan volgens Kifid echter niet afgeleid worden dat het ontslag door de werkgever inderdaad al was aangezegd, ondanks het feit dat de consument dit in een telefoongesprek met de rechtsbijstandverzekeraar had aangegeven. Uit het beoordelingsgesprek blijkt overigens wel dat de consument haar targets niet haalde en dat haar werkgever voorsorteerde op andere taken. Dat zij zou worden ontslagen, staat echter niet vast.
Verder oordeelt Kifid dat evenmin is gebleken dat de eerste gebeurtenis in de zin van de voorwaarden heeft plaatsgevonden voor de ingangsdatum van de rechtsbijstandverzekering. Dat voor de ingangsdatum van de rechtsbijstandverzekering gesprekken hebben plaatsgevonden over (het niet behalen van) targets betekent volgens Kifid niet dat daarmee vaststaat dat er jarenlang discussies zijn gevoerd over het functioneren van de consument. Kifid merkt terecht op dat het goed denkbaar is dat bij een bedrijf dat gedreven wordt door targets regelmatig gesprekken worden gevoerd over het al dan niet behalen van targets. Pas op 14 januari 2020, en dus na het sluiten van de rechtsbijstandverzekering, ontving de consument voor het eerst een matige beoordeling. En zelfs op dat moment blijkt niet dat de werkgever voornemens is het dienstverband daadwerkelijk te beëindigen.
Kifid oordeelt terecht dat niet elk verband met het geschil met de werkgever een is reden voor een uitsluiting op de polis. Het verband mag volgens Kifid niet te ver verwijderd zijn.
Op grond van bovenstaande komt Kifid tot de conclusie dat de rechtsbijstandverzekeraar ten onrechte dekking heeft geweigerd voor het geschil met de werkgever over de beëindiging van de arbeidsovereenkomst.
Verzuim
Verder dient Kifid nog te oordelen over de vraag of de consument de rechtsbijstandverzekeraar eerst in gebreke had moeten stellen, alvorens zij een advocaat zou inschakelen. Kifid oordeelt dat de consument uit de e-mail 3 december 2021, waarin dekking werd afgewezen, mocht afleiden dat de rechtsbijstandverzekeraar niet over zou gaan tot het verlenen van rechtsbijstand. Dit betekent dat het verzuim op 3 december 2021 is ingetreden. De consument hoefde dus niet eerst een ingebrekestelling te sturen.
Schade
Ten aanzien van de schade – de advocaatkosten – kan Kifid nog geen standpunt innemen. Deze kosten dienen nog nader onderbouwd te worden door de consument. Feit is in ieder geval dat de rechtsbijstandverzekeraar een schadevergoeding aan de consument dient te betalen ter zake van de kosten die zijn voor de inschakeling van haar advocaat heeft gemaakt.
Conclusie
Uit deze uitspraak van Kifid blijkt dat het de moeite waard kan zijn om een afwijzing van de rechtsbijstandverzekeraar aan te vechten. Zeker wanneer je genoodzaakt bent zelf een advocaat in te schakelen vanwege deze afwijzing.
Contact
Heeft u een geschil met uw rechtsbijstandverzekeraar en heeft u daar vragen over? Bijvoorbeeld omdat de dekking ten onrechte wordt afgewezen, of omdat u het niet eens bent met een inhoudelijk standpunt van uw verzekeraar? Neem dan vooral contact met ons op via 073 – 690 08 88 of info@jba.nl.