Inleiding

Een aansprakelijkheidsverzekering is in Nederland niet verplicht, behoudens, onder andere, de aansprakelijkheidsverzekering voor motorrijtuigen. Toch hebben veel Nederlanders een particuliere of bedrijfsmatige aansprakelijkheidsverzekering afgesloten. Dat is handig, want deze verzekering keert de schade uit die een benadeelde lijdt, voor zover degene die een beroep kan doen op de polis daarvoor aansprakelijk is. Helaas kent deze verzekering echter ook tal van polisuitsluitingen, waaronder de opzetclausule.

Verzekeraars beroepen zich regelmatig op deze opzetclausule. Kort gezegd komt het erop neer dat de verzekeraar geen dekking hoeft te verlenen als er ‘opzet’ in het spel is. Dat lijkt een simpele afwijsgrond, maar toch wordt hier vaak over gediscussieerd. Die discussie zit vaak in de uitleg van de polisvoorwaarden. Zo blijkt ook weer uit een recent verschenen uitspraak van de Rechtbank Midden-Nederland.

De casus

Op 29 maart 2014 loopt een politieagent zwaar letsel op aan zijn teelbal bij de aanhouding van een man. Bij de aanhouding heeft de man zich namelijk met geweld verzet door de politieagent opzettelijk gewelddadig met kracht in het kruis te trappen.

Er volgt een strafproces tegen de man. De meervoudige strafkamer van de rechtbank Midden-Nederland heeft bewezen verklaard dat er opzettelijk gewelddadig met kracht in het kruis van de politieagent is getrapt. Er volgt partiële vrijspraak voor het ten laste gelegde ‘opzettelijk toebrengen van zwaar lichamelijk letsel’. De rechtbank overweegt dat het een feit van algemene bekendheid is dat het geven van een trap in het kruis zeer pijnlijk is voor een slachtoffer. Echter, dat daarbij zwaar lichamelijk letsel van de teelbal kan ontstaan is volgens de rechtbank uitzonderlijk. Er kan dan ook niet zonder meer gezegd worden dat er sprake was van een aanmerkelijke kans op zwaar lichamelijk letsel.

De politieagent probeert zijn schade vervolgens civielrechtelijk te verhalen op de man en diens aansprakelijkheidsverzekeraar, te weten Achmea. Volgens Achmea is de opzetclausule van toepassing en zij wijst zodoende de dekking af. Achmea wijst er daarbij op dat bewezen is verklaard dat de man opzettelijk gewelddadig met kracht in het kruis heeft getrapt en dat nu de rechtbank de opzettelijke handeling bewezen heeft verklaard, met succes een beroep kan worden gedaan op de opzetclausule.

De opzetclausule is door Achmea als volgt geformuleerd:

“In onze Algemene voorwaarden leest u wanneer we niet betalen. Wij betalen ook niet als u schade heeft veroorzaakt in de volgende situaties:

(…)

Als u de schade met opzet heeft veroorzaakt.

Veroorzaakt u de schade met opzet? Dan betalen we niet voor de schade. Bijvoorbeeld:

– als u met opzet iets deed of juist niet deed;

– en als dat gericht is op personen of zaken;

– en als dat volgens de wet is verboden.”

Hoe denkt de Rechtbank Midden-Nederland hierover?

Eén van de centrale vragen in dit geschil is of Achmea terecht een beroep heeft gedaan op de opzetclausule. De rechtbank oordeelt dat, om met succes een beroep te kunnen doen op de opzetclausule, Achmea moet aantonen dat de man de schade van de politieagent opzettelijk heeft veroorzaakt, dus dat het letsel van de politieagent een voorzienbaar en beoogd gevolg was van de trap die de man gaf aan de politieagent.

Dat er sprake is van een opzettelijke gedraging van de man, te weten de trap in het kruis, wil volgens de rechtbank niet zeggen dat het opzet er ook op gericht was om letsel aan de teelbal toe te brengen. Er zijn volgens de rechtbank namelijk geen feiten en omstandigheden aangedragen die de conclusie rechtvaardigen dat de man zich bewust was of had kunnen en behoren te zijn van de kans dat door zijn trap niet alleen pijn, maar ook ernstig letsel kon worden veroorzaakt.

Kortom, Achmea dient dekking te verlenen voor de schade die de politieagent heeft geleden ten gevolge van de trap in zijn kruis.

Tot slot

Uit het voorgaande blijkt dat de polisvoorwaarden van een aansprakelijkheidsverzekering voor interpretatie vatbaar kunnen zijn, bijvoorbeeld ten aanzien van een opzetclausule. Heeft u vragen over de uitleg van polisvoorwaarden, over de opzetclausule, of heeft u wellicht letselschade opgelopen en vraagt u zich af of de verzekering van de aansprakelijke partij dekking dient te verlenen? Bel dan met 073-6900888, stuur een facebookbericht, of stuur e-mail naar info@jba.nl.