McDonald’s is mogelijk de allerbekendste fastfoodketen, met bijna 40 duizend locaties over de hele wereld. Het zal dan ook niet verbazen dat McDonald’s werkgever is van honderdduizenden mensen. En voor al die mensen draagt McDonald’s de zorg voor de veiligheid. Op 14 juli 2018 gaat het echter mis in het filiaal aan de Kalanderstraat te Enschede. Is McDonald’s als werkgever aansprakelijk voor het ongeval dat de werkneemster overkwam? Dat komt aan bod in de uitspraak van het Hof Arnhem-Leeuwarden.

Feiten

De werkneemster is per 1 juni 2018 in dienst getreden McDonald’s in een onbekend gebleven functie. Daarvoor heeft zij enkele jaren bij andere vestigingen van McDonald’s gewerkt als crewmedewerker en crewtrainer. Op zaterdag 14 juli 2018 gaat de werkneemster rond lunchtijd een doos friet halen uit de vriescel om de voorraad friet in het restaurant aan te vullen. Het is dan druk in het restaurant en er is geen floormanager aanwezig. De doos friet staat op een rijdbare rolcontainer in de vriescel. Bij het pakken van de doos valt de werkneemster, naar haar zeggen omdat haar voet in het gaas van de rolcontainer is blijven steken.

Zij wordt door een collega op de vloer gevonden. Er wordt een ambulance gebeld en de werkneemster wordt per ambulance naar de Spoedeisende Hulp (SEH) gebracht. Na observatie en pijnstilling gaat ze naar huis. Enkele dagen later meldt de werkneemster zich (via de huisarts) opnieuw bij de SEH vanwege onder meer incontinentieklachten.

De werkneemster heeft haar werkgever, McDonald’s, aansprakelijk gesteld voor haar letselschade wegens het ongeval dat haar op 14 juli 2018 overkwam.

Wat vindt McDonald’s

McDonald’s betwist niet dat de werkneemster is gevallen in de vriescel. Dat blijkt ook voldoende uit feiten: zij is op de vloer van de vriescel gevonden door een collega, door een ambulance opgehaald en naar het ziekenhuis gebracht. McDonald’s stelt wel dat het ongeval niet zo heeft kunnen gebeuren als de werkneemster heeft verklaard. Volgens de werkneemster moest zij naar een frietdoos achterop de rolcontainer reiken. Zij heeft haar linkervoet op de rolcontainer gezet om erbij te kunnen. Bij het optillen van de doos is haar voet bekneld geraakt in het raster van de rolcontainer, waarop zij heeft geprobeerd haar voet los te trekken. Bij die beweging is de rolcontainer mogelijk iets in beweging gekomen en vervolgens is zij achterover gevallen tegen een stelling. Volgens McDonald’s is het onmogelijk dat de voet van de werkneemster bekneld is geraakt in het raster.

Juridisch kader

Een werknemer kan zijn of haar werkgever aansprakelijk stellen op grond van 7:658 BW als hij of zij schade heeft opgelopen in de uitoefening van zijn of haar werk werkzaamheden en als er een causaal verband bestaat tussen de schade en de uitoefening van de werkzaamheden waarin de schade gesteld wordt te zijn geleden. De juiste en precieze toedracht van het ongeval hoeft de werknemer daarbij niet te stellen.

Als komt vast te staan dat de werknemer in de uitoefening van zijn of haar werkzaamheden schade heeft geleden, is de werkgever in beginsel aansprakelijk, tenzij hij aantoont dat hij niet tekort geschoten is in zijn zorgplicht. De werkgever moet aantonen dat hij heeft voldaan aan alle op hem rustende verplichtingen teneinde dit specifieke ongeval te voorkomen. Art. 7:658 lid 1 BW verplicht de werkgever om maatregelen te nemen die redelijkerwijs nodig zijn om te voorkomen dat de werknemer in de uitoefening van zijn of haar werkzaamheden schade lijdt. Wat dat inhoudt (of maatregelen nodig zijn en, zo ja, welke), hangt af van de omstandigheden van het geval, waaronder de aard van de werkzaamheden, de kans dat zich een ongeval zal voordoen, de ernst die de gevolgen van een ongeval kunnen hebben en de mate van bezwaarlijkheid van de te nemen veiligheidsmaatregelen.

Als er onduidelijkheid bestaat over de toedracht van het ongeval betekent dat de werkgever moeilijker kan bewijzen dat hij alles heeft gedaan om dit specifieke ongeval te voorkomen. Echter, de werknemer kan ook moeilijker bewijzen dat er een causaal verband bestaat tussen zijn schade en de uitoefening van zijn of haar werkzaamheden. Dit is relevant omdat een werkgever voor ‘huis-, tuin- en keukenongevallen’ niet aansprakelijk is. Een werkgever hoeft niet te waarschuwen voor gevaren die iedereen bekend zijn, zoals het gevaar van het snijden met een normaal broodmes, het lopen op een normale trap of het pakken van dingen uit een kast.

Wat vindt het Hof

De rechters van het Gerechtshof (raadsheren) hebben de rolcontainer en de schoenen die de werkneemster droeg zelf bestudeerd. Zij hebben vastgesteld dat de schoen in de lengterichting tussen de spijlen van de rolcontainer kunnen komen. Vooral omdat het in de vriescel vochtig zal zijn en de schoenen van de werkneemster vet zullen zijn. De werkneemster heeft de toedracht voldoende aannemelijk gemaakt.

McDonald’s voert nog aan dat het pakken van friet een taak was van een crewmedewerker, en dat was werkneemster niet meer. Daar gaat het Hof aan voorbij. Er was geen floormanager aanwezig en zij heeft gehandeld op een druk tijdstip tijdens de lunch. Het zelf aanvullen van de voorraad friet (in plaats van dat te vragen aan een van de crewmedewerkers aan wie zij leiding gaf) is in die omstandigheden niet zodanig wezensvreemd aan haar functie dat er geen verband zou zijn met de door haar uitgeoefende haar werkzaamheden.

Kortom: er is sprake van een ongeval en schade van de werkneemster in de uitoefening van haar werkzaamheden. Dan zal de werkgever moeten bewijzen dat hij aan zijn zorgplicht heeft gedaan. Volgens het Hof is dat niet het geval.

McDonald’s gaf als instructie aan de werknemers dat zij niet op de rolcontainer mochten gaan staan. Dit was geen veilige, stabiele constructie om voorraad op te bewaren. Desondanks had McDonald’s kunnen weten dat de medewerkers dit alsnog zouden doen omdat de frietjes ook achterop de rolcontainer opgeslagen stonden, waardoor er over de rolcontainer heen moest worden gereikt. Het is voorstelbaar dat, om die manoeuvre uit te (kunnen) voeren, een voet op het raster van de rolcontainer geplaatst wordt, zoals de werkneemster ook heeft gedaan, om het reiken en pakken makkelijker te maken. Vooral als de taak snel moet gebeuren, omdat het een drukke lunch was. McDonald’s zou een specifieke instructie moeten geven voor het uithalen van voorraad vanaf de achterste rij, bijvoorbeeld door duidelijk te maken dat geen voet op de rolcontainer geplaatst mag worden om steun te zoeken of dat de rolcontainer eerst 180 graden gedraaid moet worden zodat de achterste rijen vooraan komen. Omdat McDonald’s dit niet heeft gedaan, heeft McDonald’s niet aan hun zorgplicht voldaan.

Conclusie

Van werkgevers wordt een hoog niveau van veiligheid vereist. Een werkgever is niet alleen verplicht om algemene instructies voor veilig werken te geven, zij moeten ook gevaarlijke situaties in kaart brengen en daarvoor specifieke instructies geven. Is u een ongeval op het werk overkomen omdat u niet bent geïnstrueerd over onveilige situaties? Neem dan vooral contact met ons op, zodat wij kunnen bespreken hoe wij u kunnen bijstaan. Wij zijn bereikbaar via 073 – 690 08 88 of info@jba.nl.